Türkiye’de İnternet 32 yaşında: İnternet Haftası ne zaman kutlanır?
Bugün ülkemizde internet kullanımının 32. yıl dönümü. 12 Nisan 1993’te TÜBİTAK ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin (ODTÜ) iş birliği ile başlatılan TR-NET projesi kapsamında 64 Kbps kapasiteli bir kiralık çizgi kullanılarak ODTÜ ile ABD’deki Ulusal Bilim Vakfı Ağı (NSFNet) ortasında birinci internet teması kuruldu.
Türkiye’de internet çalışmalarının tarihi çok daha eskilere dayanıyor. Bugün TÜBİTAK tarafından yürütülen Ulusal Akademik Ağ’ın (ULAKNET) öncüsü Türkiye Üniversiteler ve Araştırma Kurumları Ağı (TÜVAKA) 1986’da kuruldu. TÜVAKA akademik tabanlı bir paylaşım ağıydı ve Türkiye’nin önde gelen üniversiteleri ve araştırma kurumlarının birbirleriyle elektronik ortamda irtibat kurmalarını sağlıyordu. 1987’de ise, ODTÜ üzerinden birinci geniş alanlı ağ (WAN) kontağı ile Avrupa ve ABD’deki üniversitelerin bilgisayar ağları olan BITNET-EARN’e erişim sağlandı.
1991’de internetin akademik emelin dışında da kullanılabilmesi için ODTÜ ve TÜBİTAK iş birliğiyle TR-NET projesi hayata geçirildi. Bu kapsamda birinci memleketler arası test irtibatı Eylül 1992’de X.25 devresi üzerinden Hollanda ile kuruldu.
3 Şubat 1993’te gerçekleştirilen Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu toplantısının ana gündem unsurlarından biri Türkiye’de internet ağlarının geliştirilmesi ve kullanımının teşvik edilmesiydi. 12 Nisan 1993’te NSFNet ile kurulan temas ile Türkiye internet dünyasına gerçek manada birinci adımını attı. 1995’te TR-NET’in ticari kanadı ODTÜ’ye devredildi. Bunun akabinde internet ilişki suratı iki katına çıkarılarak 128 Kbps’ye ulaştı.
Mayıs 1996’da “üniversitelerin ulusal ve memleketler arası bilgisayar irtibatları ile ilgili hizmetlerin sağlanması” görevi Yükseköğretim Kurulu tarafından TÜBİTAK’a devredildikten sonra Haziran 1996’da TÜBİTAK Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) kuruldu. ULAKBİM, ticari kanadı ODTÜ’ye devredilen TR-NET’in eğitim ve araştırma alanındaki misyonları ile birlikte TÜVAKA’nın da fonksiyonlarını devraldı. Akademik manada bu gelişmeler yaşanırken, internet hizmetinden servis sağlayıcılarının yararlanması emeliyle Ağustos 1996’da TURNET projesi hayata geçirildi ve bu sayede internet ticari kuruluşların ve kişisel kullanıcıların hizmetine sunuldu.
