Türkiye’de 96, dünyada 400 ve Avrupa’da 10 türü var: Doğada kendiliğinden yetişiyor


Türkiye’de 96, dünyada 400 ve Avrupa’da 10 çeşidi olan sarı kantaron; Asya, Avrupa, Avustralya ve Amerika kıtasının bir kısmında yetişmektedir. Türkiye’de ise başta Ege Bölgesi ve Akdeniz olmak üzere iç bölgelerde de yetişmektedir.
Kantaron çiçeği Türkiye de bilhassa yabani olarak yetişmekte olan bir bitki olarak dikkat çekmektedir. Kantaron çiçeğini taze olarak kullanmak da değerli olduğu için konutlarda ve bahçelerde de kantaron çiçeği yetiştiriciliği yapılabilmektedir. Bilhassa Muğla kentinde çok yaygın bir halde sarı kantaron çiçeği yetiştiriciliği yapılmaktadır. İstenilen çabucak hemen bütün kentlerde de yetiştirilmesi mümkün olan bir bitkidir.

Dünya genelinde sıkça rastlanılan bu bitkinin pek çok yararı bulunur. Çiçekli bir bitki tipi olan ve yaklaşık 700 cinsinin tanındığı kantaronun çok soğuk yahut kuru bölgeler dışında dünya genelinde bulunduğunu belirten Karabulut, “Cinslerin birçok çoğunlukla tropikal olsa da Hypericum ve Triadenum ılıman bölgelerde bulunur. Moleküler datalar, Hypericaceae’nin monofiletik olduğunu desteklemektedir
Sarı kantaron, antidepresan ve antienflamatuvar özelliklere sahip olduğuna inanılan bir dizi bileşik içerir. Bu bileşikler ortasında hipericin, hiperforin ve flavonoidler bulunur. Lakin, sarı kantaronun aktifliği ve güvenliği konusunda kimi tartışmalar bulunmaktadır. Bilhassa, bu bitki birtakım ilaçlarla etkileşime girebilir ve güneş ışığına karşı hassasiyeti artırabilir. Bu nedenle, sarı kantaron kullanmadan evvel bir sıhhat uzmanına danışmak değerlidir.

Çiçekler, ekseriyetle sarı, bazen siyah beneklerle noktalanmış dört yahut beş taç yapraklıdır; uzun filamentler üzerinde birçok stamen bulunur; üç ila beş adet tarz, çoklukla tabanda birleşmiş halde. Meyve, olgunlaştığında ince siyah tohumu hür bırakan dehiscent bir kapsüldü
Sarı kantaronun, bilhassa Almanya’da antidepresan olarak yaygın bir halde kullanılıyor.
Vücutta meydana gelen yaralanmalar sonucu oluşan ağrıların hafiflemesini sağlar. Sarı kantaron çayı gece uykularının düzenlenmesine yardımcıdır. Sarı kantaron adet sancısı için bayanlarda Mens devirlerinde ılık bir halde sabah ve akşam aç ya da tok karnına tüketilebilir. Gece altını ıslatma sorunu yaşayan çocuklar için sarı kantaron çayı önerilir.

Sarı kantaron çayının sakinleştirici tesiri bu sorunun tedavisinde aktif bir rol oynar. Sakinleştirici bir tesire sahip olan sarı kantaron panik atak rahatsızlığının tedavisini destekleyicidir. Sarı kantaron ve depresyon ortasındaki ilgi nedeniyle Avrupa’da uzun yıllar reçete edilen bir bitki olarak dikkat çekmektedir.
Özellikle hudutlu ve gerilimli olduğunuz günlerde rahatlama emeliyle sarı kantaron çayı tüketebilirsiniz. Sarı kantaron hemoroit hastalığının tedavisinde yağ formunda kullanılabilir. Sarı kantaron yağı basur yarasının üzerine bal ile birlikte sürüldüğünde ağrıyı azaltıcı tesir gösterir. Sarı kantaron sivilce izleri üzerinde tesirlidir. Sivilce izlerine sürülen sarı kantaron yağı lekelerin süratle güzelleşmesini sağlar.

Sarı kantaron migren hastalığının tedavisinde de aktiftir. Sarı kantaron çayı migren ataklarına uygun gelir ayrıyeten sarı kantaron yağı ile baş kısmına masaj yapılması migren krizlerini önleyebilir. Pekala, sarı kantaron mideye uygun gelir mi? Sarı kantaronun yaraları düzgünleştirici özelliğinden ötürü ülser ya da gastrit durumlarında sarı kantaron mideye uygun gelir. Sarı kantaron şurubu ise bilhassa uyku sorunu çekenlerde yatmadan evvel tüketildiğinde uykusuzluğa âlâ gelir.
Sarı kantoronun bileşenlerinin, laboratuvar ortamında grip, Herpes simplex 1 ve 2 üzere virüslere karşı antiviral aktivite gösterdiğini de belirten Karabulut, Herpes salgınları sırasında da bitkinin kullanıldığını lisana getirdi.

SARI KANTARON NASIL BİR BİTKİDİR?
Latince ismi ‘Hypericum perforatum’ olan sarı kantaron bitkisi, ‘Hyperaceae’ familyasındandır. Dünyadaki ılıman ve tropik iklim bölgelerinde tabiatıyla yetişen sarı kantaron, çok yıllık otsu bir bitki olarak bilinmektedir. Uzunluğu 70-90 santimetreye kadar çıkan bitki, çok dallanan kökleri ile kendi familyasındaki bitkilerden ayrılmaktadır. Çiçekleri umbella olup, kısımların ucunda bulunur. Sarı renkli çiçeklerde 5 adet taç yaprağı, 5 adet çanak ve üç demet formunda erkek organlar (stamenler) bulunur. Sarı kantaron bitkisindeki etken hususun yaklaşık % 90’nı, çiçek kısmındadır. Bunun için tamamlayıcı tıp alanında bitkinin çiçek kısmı kullanılmaktadır.
SARI KANTARON NASIL KULLANILIR?
Sarı kantaron yağının tavsiye edilen azamî kullanım sıklığı, günde bir defa olmalıdır.

Kantaron yağı çok sık kullanıldığında, ciltteki yağ yani sebum istikrarını bozabilmektedir. Sebum ciltteki yağ bezleri tarafından salgılanan bir cilt sıvısıdır. Cilt ve saçlı derinin kuruyarak ziyan görmemesini sağlayan sebum, derinin dış etkenlere karşı dayanıklılığı arttırmaktır. Cilt şayet hassas ve alerjik tepkilere yatkınsa, kantaron yağı haftada 1-2 günden daha sık kullanılmamalıdır.
SARI KANTARON ZAYIFLATIR MI?
Sarı kantaron yağı, kilo vermek için yardımcı ve idrar söktürücü özelliklerinden yararlanmak için kullanılabilir. Her gün makul ölçüde kullanılması gerekmektedir. Fakat uzun müddetli kullanımının uygun olmadığı belirlenmiştir. Bağırsak problemlerine güzel gelen sarı kantaron yağı kabızlığın giderilmesinde tesirlidir.