Trump doğal kaynaklara gözünü dikti: İşte Ukrayna’nın sahip olduğu nadir mineraller

Göreve başlamasının akabinde Grönland’da ABD’nin mülkiyeti ve denetimine sahip olmasının “mutlak zorunluluk” olduğunu savunan ABD Başkanı Donald Trump,  ardından Ukrayna’nın değerli madenleriyle ilgilenmeye başladı.

Trump, hem seçim kampanyasında hem de Başkanlık koltuğuna oturduktan sonraki açıklamalarında Rusya-Ukrayna Savaşını bitirmek istediğini defalarca vurguladı.

ABD Başkanı, 3 Şubat’ta yaptığı açıklamada, Ukrayna’dan az toprak elementleri almak istediklerini tabir etti.

Ukrayna’daki savaşın sona ermesi gerektiğini belirten Trump, ABD olarak Ukrayna’ya bundan sonra da dayanak sağlamaya devam etmeleri durumunda bunun bir karşılığının olması gerektiğini vurguladı.

ZELENSKİ: YATIRIM ÇEKMEYE HAZIRIZ

Ukrayna lideri, ülkesinin geçen yıl hazırladığı Zafer Planı’nın Ukrayna’nın maden kaynaklarını korumak maksadıyla bu alana müttefikler tarafından yatırım yapılmasını da öngördüğünü ve bu alanda yatırım çekmeye hazır olduklarını kaydetti.

Ülkesinin varlıklı mineral kaynaklarına sahip olduğunu, Rusya’nın 2014’ten beri denetim ettiği topraklarda da kelam konusu kaynakların bulunduğunu belirten Zelenski, “Trump’a, evet Amerikan şirketlerinden yatırıma açığız dedim” diye konuştu.

TRUMP: ARTIK APTAL ÜZERE HİSSETMİYORUZ

Trump, dün verdiği bir mülakatta “Onlara 500 milyar dolar bedelinde ender toprak elementleri istediğimi söyledim. Onlar da bunu kabul etti. En azından artık aptal üzere hissetmiyoruz. Aksi takdirde aptal durumuna düşeriz. Onlara, ‘Bir şeyler almak zorundayız. Bu parayı ödemeye devam edemeyiz’ dedim” tabirlerini kullandı.

ÇİN BİRİNCİ SIRADA

AA, Ukrayna’nın sahip olduğu az toprak elementleri ve kritik madenleri açık kaynaklardan derledi.

Nadir toprak elementleri, dünya genelinde yer kabuğunda bol ölçüde bulunan 17 metal oksitten oluşan bir küme. Bunlar, cep telefonları, füze sistemleri, elektronik araçlar, yenilenebilir güç, savunma endüstrisi ve sıhhat üzere birçok alanda kullanılıyor.

Dünya genelinde yaklaşık 110 milyon ton ender toprak elementi bulunuyor.

Çin, az toprak elementlerinde 44 milyon ton rezervle dünyanın en büyük üreticisi pozisyonunda bulunuyor. Nadir metallerin yaklaşık yüzde 70’ini üreten Çin, global sürece kapasitesinin yüzde 85’ini oluşturuyor. Savaşın taraflarından Rusya da bu alanda önde gelen ülkelerden.

UKRAYNA’DA 117 ÇEŞİT VAR

Avrupa Birliği Kurulu, Ukrayna’yı 20’den fazla kritik hammadde için potansiyel tedarikçi olarak tanımlıyor. Kiev’in çok kullanılan madenlerden yaklaşık 117 çeşidine sahip olduğu kestirim ediliyor. Ancak Ukrayna, savaş, altyapı sıkıntıları ve ülkenin maden siyasetleri nedeniyle hepsinden yararlanamıyor.

Verilere nazaran, ender toprak elementleri de dahil, dünyadaki maden rezervlerinin yaklaşık yüzde 5’i Ukrayna’da bulunuyor.

Türkiye Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Ukrayna dünyanın en kıymetli maden üreten ülkelerinden biri. Ukrayna’nın 25 milyondan fazla ton demir, 3 milyon tona yakın manganez cevheri, 1,5 milyar ton tebeşir ve kireçtaşı rezervi olduğu varsayım ediliyor. Ukrayna’da bakır, çinko ve gümüş üzere kaynaklar da bulunuyor.

LİTYUMDA BİRİNCİ SIRADA

Lityum, titanyum, uranyum, grafit, galyum, nikel ve berilyum üzere kritik madenler de dahil olmak üzere değerli cevherlere sahip Ukrayna’da bunların kıymetli bir kısmı şimdi kullanılmadı.

Lityum, akü, pil, batarya, elektrikli araçlar, cam ve seramik ve eczacılık üzere birçok değerli alanda kullanılabiliyor. Ukrayna, Avrupa’da lityum rezervinde birinci sıralarda yer alıyor.

“UkraineInvest” datalarına nazaran ülke, dünyadaki rezervlerde titanyumda 6’ncı, manganezde 8’inci, demirde ve uranyumda 10’uncu sırada bulunuyor.

NATO datalarına nazaran, dünyadaki titanyum rezervlerinin yüzde 7’sine sahip Ukrayna’nın, Avrupa’daki titanyum kaynaklarında birinci sırada yer aldığı kaydediliyor.

Ukrayna, 2022 bilgilerine nazaran titanyum ihracatından 155 milyon dolardan fazla gelir elde etti. Dayanıklılığı ile öne çıkan titanyum, uzay endüstrisi, havacılık, sıhhat, denizcilik sanayisi ve otomotiv üzere dallarda kullanılıyor.

Ukrayna’nın yeniden kıymetli kaynaklara sahip olduğu uranyum ise nükleer güç, uzay araştırmaları ve denizcilik üzere alanlarda değerli bir hammadde.

TRUMP NEDEN İLGİLENİYOR?

Ülkenin varlıklı kaynaklara sahip olduğu grafit, elektronik alanlarda, çelik sanayisinde ve havacılık dalında kullanılıyor. Ukrayna’nın grafitte dünyadaki kaynaklarının yüzde 20’sini barındırdığı belirtiliyor.

Ukrayna, lantan, seryum, neodimyum, itriyum ve erbiyum üzere ender toprak elementlere de sahip. Bunlardan neodimyum güçlü mıknatıs üretimi, manyetik alanlar, telefon ve tablet teknolojisi, rüzgar türbinlerinde kullanılırken; erbiyum, fiber optik bağlantı ve lazerlerde kullanıyor.

İtriyum, lazer teknoloji ve üstün iletkenlerde kullanılırken, lantan ise çelik üretiminde gerecin dayanıklılığını artırıyor.

Trump’ın Ukrayna’nın madenlerinden ABD’deki ağır sanayi üretiminde yararlanmak ve Çin’in az toprak elementlerindeki üstünlüğünü kırmak için ilgilendiği iddia ediliyor.

KÖMÜR YATAKLARI RUSYA’NIN ELİNDE

Ukrayna, yaygın olarak kullanılan kritik madenlerin büyük çoğunluğuna sahip olsa da kömür yatakları başta olmak üzere bunların bir kısmı; 2014’te Rusya’nın Kırım’ı yasa dışı ilhakı ve 2022’de başlayan savaş sonrasında ya Moskova’nın denetimine geçti ya da cepheye yakın pozisyonlarda yer alıyor.

Rusya’nın, Ukrayna’nın ne kadar maden kaynağını denetim ettiği konusunda çeşitli kaynaklarda farklı sayılar yer alıyor.

Savaşın akabinde Rusya, özellikle Ukrayna’nın doğusunda bulunan kömür yataklarının büyük bir kısmını denetim altına aldı. Savaşın sürdüğü Donetsk bölgesi, Ukrayna kömür rezervlerinin büyük çoğunluğunu barındırıyor.

Savaştan etkilenen Dinyeper-Donetsk bölgesi de ülkenin kanıtlanmış hidrokarbon rezervlerinin yaklaşık yüzde 80’ine konut sahipliği yapıyor, Ukrayna’nın gaz üretiminin büyük çoğunluğu burada gerçekleştiriliyor.

KOKLAŞABİLİR KÖMÜR MADENİNİ KAPATMAK ZORUNDA KALDI

Ukrayna’nın sanayi faaliyetlerinin yüzde 15’i, ihracatının da yüzde 20’sinden fazlası savaşın sürdüğü Donbas bölgesinde yapılıyordu.

Uluslararası basında çıkan haberlere göre Ukrayna, Donetsk’in batısında yer alan ve değerli bir lojistik merkezi olan Pokrovsk kentine Rus birliklerinin yaklaşmasıyla ocakta ülkenin son koklaşabilir kömür madenini kapatmak zorunda kalmıştı.

Koklaşabilir kömür, Ukrayna’nın çelik kesimi için hayati ehemmiyet teşkil ediyor.