Tornacılığı bıraktı, tespih ustası oldu: En ucuzu 210 dolar
Türk kültüründe kıymetli yere sahip olan tespihin meraklıları birtakım özel imal tespihlere ilgi gösteriyor. İstanbul’un Arnavutköy ilçesinde bulunan bir tespih atölyesinde üretilen tespihlerde bu özel üretimler ortasında yer alıyor.
En ucuz tespihin 210 dolardan satışa sunulduğu bu atölyede tek başına çalışan 20 yıllık tespih ustası Şenol Fidancı, yaptığı işi bir sanat olarak tanım ediyor. Yıllarca tornacılık yaptığını, bir arkadaşının önerisi ile tespih imaline yöneldiğini anlatan Fidancı, bu işi aşk ile yaptığını söylüyor.
”DETAYCI OLMANIN YARARLARINI GÖRÜYORUM”
Atölyede geçen günlerini anlatan Şenol Fidancı, şu sözleri kullandı:
“Tespih yapmak için ortamın hoş olacak. Gerilim yapmayacaksın, sanat icra edeceksin. Tespih yapmayacaksın bak, sanat icra edeceksin. Mikron çalışacaksın. Ben sabahları geldiğimde baştan müzik tesisatını açarım, aşağıya inerim bir Türk kahvesi yaparım peşine çayımı demlerim, ondan sonra ‘Bismillah’ der gelirim üste. Besmelesiz dükkana da girilmez.
Genelde siparişe çalışıyorum, boş vakitlerimde de tezgâha çalışıyorum. Fakat üç beş tespihten sonra kesinlikle kendime bir ödül vermem lazım. Kendime bir tespih yapıyorum. Artık asıl meslek tornacılık. Bir dünya tornacılık, memurluk yaptım, kafecilik yaptım fakat tespih seviyorum. Hiç aklıma tespih yapmak gelmiyordu ne vakit bir arkadaşın yanına çay içmeye gittim, dedi ki ‘Abi sen neden tespih yapmıyorsun?’ Olay bitti. Artık tornacılığın vermiş olduğu simetri ve ayrıntıcı olmanın yararlarını görüyorum.”
Fidancı, kelamlarına şu halde devam etti:
“Önemli konulardan biri, ip yolu olmalı tespih çekeceksin lakin keyif için çekeceksin. Eline aldığın vakit kusur olmamalı. Kimisi tek çekiyor, kimisi çift çekiyor. Ölçü ve ebata nazaran her tespih tek çekilmez. Genelde 33’lü yapıyorlar. On tane 33’lü tespih yaptırırsan bir tane de yanına 99’lu yaptırıyor. Ondan sonra genelde kuka yaptırılıyor. Osmanlı devrinden beri kuka süper bir gereç. Ondan sonra ham kuka işlemiyorum. Kuka dinlenmiş olmalı. İçindeki nem, buhar gitmiş olmalı. Çekim lezzeti hoş, kadifemsi bir his var. Bir de pandemiden çıktık, konuttaki bakterileri alıyor, teri alıyor.”
”Rivayettir, Osmanlı devrinde bütün tabipler kuka çekermiş. Oradan muhakkak olurmuş. Kuka tespihi olmayan tabibi saraya bile sokmazlarmış. Tespihi herkes çekmek için kullanmıyor. Bir aksesuar olarak kullanıyor. Kimisi arabasının vites topuzuna koyuyor, kimisi arabasının aynasına asıyor. Bir aksesuar olarak güzel duruyor. Bileklik olarak takılıyor. Ben sürece falan yapmıyorum. Ben tespih tabiatını bozmak istemiyorum. Hani bu türlü nakkaş personellik falan yapan arkadaşlara hürmet duyuyorum ancak ben yapmıyorum. Ben tespih çekilecekmiş üzere yapıyorum.”
