Telefonlara bildirim geldi: Deprem tahmini mi yoksa uyarı mı?
Silivri açıklarında meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki sarsıntı öncesinde kimi telefonlara ikaz iletisi gitti.
Android telefon kullanıcıları “Deprem olacak” iletileri aldı.
NASIL OLDU?
Sistemin ismi Zelzele İhtar Sistemi. 4,5 ve üzeri büyüklükteki sarsıntılarda kullanıcılara ihtar gönderen sistem sarsıntı dalgalarının yayılması prensibiyle çalışıyor.
Akıllı telefonların içinde pek çok farklı sensör olduğundan kelam eden “Tekno Hayat” Programı Sunucusu Ahmet Can, bu sensörlerden birinin hareket sensörü olduğunu lisana getirdi.
Can, “Bu sensörden gelen datalarla birlikte işleniyor ve o bölgede bulunan kullanıcılardan gelen tüm bilgiler eşlenip tüm kullanıcılara bildirim olarak gönderiliyor.” dedi.
“ODAĞIN ÜZERİNDEYSENİZ FARK SIFIR”
Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz ise erken ikaz sisteminin zelzele dalgaları ortasındaki farka dayalı bir sistem olduğuna dikkat çekti. Tüysüz, “Bir sarsıntı olduğunda odaktan iki sismik dalga çıkar. P ve s dalgası… Birinci dalga saniyede 6-7 km süratle ilerler. İkinci dalga 3-4 km süratle ilerler.” dedi.
“Sismik kayıtçılar birinci dalga geldiğinde ikincinin de geleceği istikametinde bir ikaz verir.” diye konuşan Tüysüz, “Odağın üzerindeyseniz ortadaki fark sıfırdır. O nedenle size bir erken ikaz imkanı olmaz.” diye konuştu.
Örnek vererek anlatan Tüysüz, “Gemlik’te bir sarsıntı olsa İstanbul’da 1-2 saniye öncesinde haber verir lakin İzmir’de olsaydı İstanbul’a 15-20 saniye evvelce haber verecekti.” değerlendirmesinde bulundu.
İstanbul içinde zelzele erken ikaz sisteminin etkin durumda olduğundan kelam eden Tüysüz, “Marmara Denizi’nde bu sistem yalnızca doğalgaz ve elektriği kesmek için kullanılıyor. Zira ortadaki fark çok kısa yani birkaç saniye evvel sarsıntısı haber verecek ve bu sizin kaçıp kurtulmanız için kâfi bir müddet değil.” dedi.
NASIL ETKİN EDİLİYOR?
Can, Google’ın Android sürecini kullanmanın kâfi olduğunu lisana getirip “Ayarlara girecekler, güvenlik ve acil durum seçeneğinin altında zelzele ikazları kısmı var. Bunun faal hale getirilmesi lazım.” tabirlerini kullandı.
