Prof. Dr. Naci Görür’den Ege uyarısı: Depremler evrilir ve gelişirse Anadolu’yu etkiler
Prof. Dr. Naci Görür, Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odasınca düzenlenen “Çanakkale’nin Depremselliği ve Sarsıntı Dirençli Çanakkale” programına katıldı.
Görür, program öncesinde basın mensuplarının Ege Denizi’nde devam eden zelzele fırtınasına ait sorularını yanıtladı.
“ANADOLU’YU RAHATSIZ EDEBİLİR”
Deprem fırtınasının nedeninin Afrika levhasının, Anadolu-Ege levhasının altına dalması, üstteki Anadolu levhasının gerilmesi ve lavların deniz tabanına çıkması olduğunu belirten Görür, “Bu çok evrilir, hakikaten gelişirse Anadolu’yu rahatsız edebilir. Lakin ben o denli olduğunu düşünmüyorum. Bu tıp zelzele fırtınaları oldu, muhakkak mühlet devam edip ondan sonra duruyor. O denli olacağını düşünüyorum. Ancak çok büyük zelzelelere neden olursa, bizim kıyılarımızda çürük bina yıkımına, tsunamiye neden olur. Aksi halde pek bir sorun olacağını zannetmiyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
VOLKANİK PATLAMA YAŞANIR MI?
Volkanik patlama yaşanması halinde oluşacak toz bulutunun atmosferde güneş ışığını dahi kapatabildiğine, kimyasal özellikleri nedeniyle de insan sıhhati açısından ziyanlı olduğuna dikkati çeken Görür, yapılan araştırmalar sonucunda volkanik bir patlama belirtisinin gözlenmediğini, bunun spekülatif bir telaffuz olduğunu aktardı.
DENİZ SUYU ÇEKİLMELERİNİN SARSINTILARLA İLGİSİ VAR MI?
Prof. Dr. Görür, son günlerde yaşanan deniz suyu çekilmesine de değinerek, “Depremler ile deniz çekilmelerinin hiç ilgisi yok. Deniz çekilmesi zelzelede, tsunami geleceği vakit olur. Bugünkü deniz çekilmesi büsbütün klimatolojik nedenlerledir. Birtakım yerlerde atmosferik olaylar denizlerin çekilmesine ve yükselmesine neden olurlar. Bunun tektonik hareketlerle bir ilgisi yok.” dedi.
“DEPREMLER OLMAZSA, DÜNYA MEYYİT BİR GÖK CİSMİNE DÖNER”
Sık sık gittiği Anadolu’da, “Oğlum bu zelzeleler ne vakit bitecek. Allah göstermesin.” denildiğini aktaran Görür, “Duaya gerek yok, şayet dua ile sarsıntısı durdurursanız bizi de öldürürsünüz. Neden? Zira zelzeleler dünyanın kalp atışlarıdır, nabız atışlarıdır. Şayet dünyada zelzele olmazsa, dünya meyyit bir gök cismine döner. Hepimiz ölürüz. Onun için şaşırıp da dua etmeyin ‘Allah’ım şu sarsıntıları durdur’ diye. Zelzelelerde bizim ölmememizin yolu, sarsıntı dirençli kentlerden geçer.” diye konuştu.
“İSTANBUL’U 25 SENEDE ZELZELEYE HAZIRLAYAMADIK”
Türkiye’de zelzele dirençli kentler oluşturulabileceğini tabir eden Görür, “Biz İstanbul’u 25 senede zelzeleye hazırlayamadık. Bu kadar vakit içinde bütün Türkiye’yi zelzeleye hazırlardık. Çok net. Bunun için mühendisimiz, bilim adamımız, tertibimiz, paramız var. Olmayan ne biliyor musunuz? Niyet. Niyetimiz yok. Nasıl yapacağımızı bilmediğimiz üzere değişik şeyler oluyor. Tek beden olarak bir şeye karar vermiyoruz.” dedi.
Prof. Dr. Görür, ülke genelinde zelzele dirençli kentlerin oluşturulması için yapılması gerekenleri anlatarak, bu noktada kentlerde lokal idarelere ve valiliklere değerli vazifeler düştüğüne dikkati çekti.
“ÇANAKKALE’NİN YERİ ÇÜRÜK”
Çanakkale’yi tehdit eden fay sistemlerine ait bilgi veren Prof. Dr. Görür, kentin vilayet hudutlarının karelere bölünüp, her karenin ortasına en az 30 metre sondaj yapılarak karotlar alınması ve bunların laboratuvarda incelenmesi teklifinde bulundu.
Çanakkale’nin jeolojik yapısını harita üzerinden anlatan Görür, kelamlarına şöyle devam etti:
“Kuzeyinde ve güneyinde dağlık, sağlam alanlar var. Çanakkale’nin bulunduğu yer iki dağlık kısmın ortası büsbütün çürük tabandan, alüvyondan meydana gelmiş suyu bol bir alan. Haliyle topografya uygun olduğu için bütün kentleşme de bu bölgede. Dağlardan inen alüvyal yelpazelerin önüne kentlerinizi kurmuşsunuz. Negatif bir şey söylemek istemiyorum lakin Çanakkale’nin tabanı çürük. Hiç kendinizi aldatmayın. Çanakkale’nin sağlam olan yeri kuzey ve güneyindeki dağlık alanlar.”
Çanakkale’nin Kuzey Anadolu fayının her iki kolu tarafından çevrelendiğini aktaran Görür, “İkisi de etkin. Güney kolu, daha yavaş uzun vakittir güç biriktiren bir kol. Kuzey Anadolu fayında esasen zelzele bekliyoruz Marmara Bölgesi’nde. Siz bu iki kolun ortasında, üstelik çürük bir yerde oturuyorsunuz. Bu fayların her biri 7 ve üzerinde sarsıntı üretebilir.” dedi.
Programa, Çanakkale Valisi Ömer Toraman, Çanakkale Belediye Başkanı Muharrem Erkek, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Selçuk Semizoğlu, iş insanları, kurum müdürleri, akademisyenler, öğrenciler ve vatandaşlar katıldı.
