Los Angeles yangınlarını lazer silahları mı çıkardı? ABD’de yeni komplo teorileri
Los Angeles’ta büyük yıkım yaratan ve en az 24 kişiyi öldüren orman yangınlarının çıkış nedenleri tartışma konusu.
Sosyal medyada ortaya atılan savlardan biri yangının lazer silahları ile çıkarıldığına yönelik komplo teorisi.
Bu, misal felaketlerde paylaşılan bir komplo teorisi.
Ancak uzmanlar, alevlerin alışılmadık derecede güçlü Santa Ana rüzgarları ve kuru şartlar tarafından körüklendiğini ve lazer silahlarının kullanıldığı tezini destekleyen hiçbir ispat olmadığını söylüyor.
ÇÜRÜTÜLMÜŞ TEORİLER
AFP’ye nazaran emsal tezler Instagram, Threads ve Rumble’da da İspanyolca ve Fransızca olarak yayıldı.
Bazıları bu tezleri, 2023 Maui orman yangınlarıyla ilgili, belli çatı renklerine sahip meskenlerin kurtulduğu ya da yapılar ve araçlar yanarken bile ağaçların ayakta kaldığına dair ispatlar da dahil olmak üzere, çürütülmüş misal teorilerle ilişkilendirdi.
Eşi gibisi görülmemiş orman yangınları 16 Ocak prestijiyle en az 24 kişiyi öldürdü, meskenleri tahrip etti ve binlerce dönüm araziyi yaktı.
Uzun müddettir komplo teorilerinin gayesi olmasına karşın, salgınları askeri kullanım için geliştirilen deneysel güç silahlarıyla ilişkilendiren rastgele bir delil bulunmuyor.
UZMANLAR “OLASI DEĞİL” DİYOR
Uzmanlar, orman yangınlarının bölgede yıllardır bir sorun olduğunu ve alışılmadık derecede kuru şartlar ve şiddetli rüzgarların bunları çok daha makus hale getirdiğini söylüyor.
Ulusal Hava Durumu Servisi ve mahallî hükümet ünitelerinin ihtarları, 7 Ocak üzere erken bir tarihte tehlikeli yangın şartlarını öngörüyordu.
Kaliforniya Üniversitesi profesörü ve Ulusal Yangından Korunma Ajansı Danışma Kurulu Lideri Michael Gollner, şunalrı söyledi: “Yağmursuzluktan kaynaklanan kuru yakıt ve çok rüzgarlar yangınların çok süratli yayılmasına neden oluyor. Hangi küçük kıvılcımın başlattığı değerli değil, zira rüzgarlar çok yüksek ve bitki örtüsü çok kuru, itfaiyecilerin yapabileceği hiçbir şey yok, bu yüzden rüzgarlar dinene kadar yayılıyor. Açıkçası yönlendirilmiş güç silahları pek mümkün değil.”
“UÇAĞA MONTE EDİLMİŞ BÜYÜK BİR GÜÇ KAYNAĞI GEREKTİRİR”
Colorado Üniversitesi Ulusal Güvenlik Teşebbüsleri Merkezi yöneticisi ve yönlendirilmiş güç silahları uzmanı Iain Boyd da 9 Ocak’ta AFP’ye, kasıtlı yangınlarla ilgili başka çürütülmüş argümanlarda atıfta bulunulan teknolojiyle ilgili bir araştırma makalesine atıfta bulundu.
Boyd makalesinde “Yüksek güçlü lazerler kullanan ordular için en kıymetli zorluklardan biri, uzaktan yararlı tesirler yaratmak için gereken yüksek güç seviyeleridir” dedi.
“Gökyüzünden yüksek güçlü bir lazerle bitki örtüsünü tutuşturmak için gereken güç düzeyi, büyük bir uçağa monte edilmiş büyük bir güç kaynağı gerektirecektir” diye ekledi.
Boyd ayrıyeten, yangınları tutuşturan görünür ışınları gösterdiğini sav eden görüntülerin bu çeşit bir teknoloji olmayacağını belirtti.
Boyd, yangınların başlatıldığını gösterdiği tez edilen birtakım imajlarda lazer ışınlarının yeşil olduğunu, lakin yüksek güçlü lazerlerden gelen ışınların görünmez olduğunu söyledi.
“KALIN KABUK ALEV ALMAZ”
Yangınların muhakkak bitki örtüsünü etkilemediği tezlerine karşın, AFP ve öbür haber kuruluşlarından gelen imgeler çok sayıda ağacın tahrip olduğunu gösterdi.
Ormancılık uzmanları, kimi ağaçların nem depoladıkları için yangına karşı daha dirençli olabileceğini söylüyor. Başka faktörlerin de tesiri olabilir.
Ulusal Orman Vakfı web sitesinde, “Yangına eğilimli bölgelerdeki ağaçlar kısmen daha kalın kabuk geliştirir, zira kalın kabuk alev almaz yahut basitçe yanmaz. Ayrıyeten gövdenin iç kısmını, su ve besin taşıyan canlı dokuları, yüksek frekanslı, düşük yoğunluklu yangınlar sırasında ısı hasarından korur” tabirleri yer alıyor.
Kâr emeli gütmeyen Arbor Day Vakfı, birtakım ağaç cinslerinin kabukları, nemleri ve “alevlerin ağaç zirvelerine tırmanmasını engelleyen yere yakın kollarının olmaması” nedeniyle yangına nispeten sağlam olduğunu belirtmektedir.
Hawaii ve Kanada’daki büyük yangınlar sırasında da ağaçların ziyan görmediğine dair emsal savlar ortaya atılmıştı.
AFP, Los Angeles orman yangınlarıyla ilgili öteki yanlış argümanları burada da çürüttü.
