Hıdırellez ne zaman? Hıdırellez ritüelleri
Hıdırellez, baharın gelişi ve tabiatın canlanışı erdemine kutlanan çok eski bir gelenektir. Türk kültüründe Hızır ve İlyas peygamberlerin yeryüzünde buluştuğu gün olarak kabul edilir. Türkiye’de ve birçok Türk topluluğunda dilekler dilenir, ateşler üzerinden atlanır ve çeşitli ritüeller gerçekleştirilir.
Mevsimlik bayramlarımızdan biri olan Hıdrellez, ülkemizde aktif bir biçimde kutlanmaktadır. Büyük kentlerde daha az olmak üzere, kasaba ve köylerde Hıdrellez için evvelce hazırlıklar yapılır. Bu hazırlıklar, konutun paklığı, üst-baş paklığı, yiyecek-içeceklerle ilgili hazırlıklardır. Hıdrellez gününden evvel meskenler baştan başa temizlenir. Zira pak olmayan konutlara Hızır’ın uğramayacağı düşünülür. Hıdrellez günü giyilmek üzere yeni elbiseler, ayakkabılar alınır.
Anadolu’nun kimi yerlerinde Hıdrellez Günü yapılan duaların ve isteklerin kabul olması için sadaka verme, oruç tutma ve kurban kesme adeti vardır. Kurban ve adaklar “Hızır hakkı” için olmalıdır. Çünkü tüm bu hazırlıklar Hızır’a rastlamak maksadına yöneliktir.
HIDIRELLEZ DİLEKLERİ NASIL DİLENİR?
1. Gül Ağacı Altına Dilek Bırakmak
5 Mayıs gecesi, bir gül ağacının altına dilek kağıdı bırakılır.
Kağıda istekler yazılır (örneğin mesken, otomobil, sıhhat, aşk gibi).
Kimisi dileğini bir küçük kese içine koyarak ağacın tabanına gömer.
Sabah güneş doğmadan evvel dilekler toplanmaz, dileğin toprağa “emanet edilmesi” gerektiğine inanılır.
2. Çizimle Dilek Dilemek
Kağıda istenilen şeylerin (ev, otomobil, bebek, iş vs.) çizimi yapılır.
Bu çizimler ya gül ağacına asılır ya da ağacın altına bırakılır.
3. Suya Dilek Bırakmak
Bazı bölgelerde dilekler küçük kağıtlara yazılır ve ırmağa, dereye ya da denize bırakılır.
Akan suyun, dileği alıp “Hızır’a ulaştıracağına” inanılır.
4. Ateş Üzerinden Atlama
5 Mayıs gecesi ateş yakılır, beşerler sırayla üzerinden atlar.
Üzerinden atlanırken dilek tutulur ve berbat güçlerin ateşle birlikte yok olduğuna inanılır.
5. Baht Objeleri Hazırlamak
Bazı bireyler minik nesneler yapar (küçük bir konut maketi, para kesesi gibi).
Bunlar gül ağacının altına bırakılır.
