Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB ); okul öncesi devir ve okul çağında bariz hale gelen, sıklıkla erişkinliğe kadar süren bir bozukluktur.

Çocuğun davranışlarını denetim etmesi ve dikkatini sürdürmesinde sorun vardır. Çok hareketlilik yaygın olarak görülür fakat kimi çocuklarda çok hareketlilik olmaksızın yalnızca dikkat problemleri da bulunabilir.

HİPERAKTİVİTE BELİRTİLERİ

Çoğu vakit elleri, ayakları kıpır kıpırdır ya da oturduğu yerde kıpırdanıp durur.

Çoğu vakit sınıfta ya da oturması beklenen öteki durumlarda oturduğu yerden kalkar.

Çoğu vakit uygunsuz olan durumlarda koşuşturup durur ya da tırmanır.

Çoğu vakit sakin bir biçimde, boş vakitleri geçirme aktifliklerine katılma ya da oyun oynama zorluğu vardır.

Çoğu vakit hareket halindedir ya da bir motor tarafından sürülüyormuş üzere davranır.

Çoğu vakit çok konuşur.

Çoğu vakit soru tamamlanmadan çabucak yanıtı verir.

Çoğu vakit sırasını bekleme zahmeti vardır.

Çoğu vakit oburlarının kelamını keser ya da yaptıklarının ortasına girer.

DİKKAT EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ

Çoğu vakit dikkatini detaylara veremez ya da okul ödevlerinde, işlerinde ya da öbür etkinliklerinde dikkatsizce kusurlar yapar.

Çoğu vakit üzerine aldığı misyonlarda ya da oynadığı etkinliklerde dikkati dağılır.

Doğrudan kendisiyle konuşulduğunda birçok vakit dinlemiyormuş üzere görünür.

Çoğu vakit yönergeleri izlemez ve okul ödevleri, ufak tefek işleri ya da işyerindeki vazifelerini tamamlayamaz.

Çoğu vakit üzerine aldığı misyonları ve aktiflikleri düzenlemekte zorluk çeker.

Çoğu vakit daima zihinsel çabayı gerektiren misyonlardan kaçınır, bunları sevmez ya da bunlarda yer almaya karşı isteksizdir.

Çoğu vakit üzerine aldığı misyonlar ya da etkinlikler için gerekli olanları kaybeder.

Çoğu vakit dikkati dış uyaranlarla çarçabuk dağılır.

Günlük etkinliklerde birden fazla vakit unutkandır.

ÇOCUĞUNUZDA DEHB VARSA NE YAPMALISINIZ?

Belirtilerden sadece birinin olması tek başına DEHB tanısı koymak için kâfi değildir. Bahsi geçen belirtilerden DSM 5’e nazaran teşhis konulabilmesi için çocuklarda 6 ya da daha fazla bulgu, 17 yaş sonrası için en az 5 bulgu olması gerekmektedir. Bu sebeple anne-babalar ve öğretmenler çocukları düzgün gözlemlemelidir. Birtakım anne-babalarda her hareketli çocuğu “hiperaktif” olarak etiketleme eğilimi bulunurken kimi anne-babalarda ise çocuğunu tembel, umursamaz yahut ilgisiz olarak değerlendirip görmezden gelme görülebilmektedir.

Eğer çocuğunuzda bahsedilen belirtilerden kimileri ağır olarak bulunuyorsa ve bu belirtiler okul, mesken ortamı üzere birden fazla ortamda görülüyorsa kendi başınıza teşhis koymak yerine, detay kıymetlendirme ve uzman görüşü için en yakın Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati Uzmanına başvurunuz!

Unutulmamalıdır ki, DEHB uygulanan tedaviye çok yeterli karşılık veren bir bozuktur. Buna rağmen tedavi edilmediğinde çocuklarda, zihinsel marifetleri gereğince kullanamama ve hasebiyle okul muvaffakiyetinde düşme, günlük yaşama adaptasyon problemleri üzere birçok sorun ortaya çıkabilmektedir.