Cuma namazı, Müslümanlar için haftanın en kıymetli ibadetlerinden biridir ve her Cuma günü öğlen vaktinde cemaatle birlikte kılınır. Namazın mühleti, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.​

CUMA NAMAZI MÜHLETİ

Genellikle, cuma namazı hutbe (vaaz) ve iki rekât farz namazdan oluşur. Bu süreç, ortalama olarak 45 dakika ile 1 saat ortasında sürer. Müddeti, imamın hutbe ve namazdaki uygulamalarına, cemaatin yoğunluğuna ve ek namazların kılınıp kılınmamasına bağlı olarak değişebilir.

​

Cuma namazı, ortalama 45 dakika ile 1 saat ortasında sürer ve başlangıç saatine bağlı olarak bitiş saati değişiklik gösterir. Namazın müddeti, imamın uygulamaları, hutbenin uzunluğu ve cemaatin iştirakine bağlı olarak kısalabilir yahut uzayabilir.

CUMA NAMAZI KAÇ REKAT KILINIR?

Cuma namazının farzı iki rek’attır. Bunun yanında farzdan evvel dört rek’at, farzdan sonra dört rek’at olmak üzere sekiz rek’at da sünneti vardır (Kâsânî, Bedâî’, 1/269-285).

İmam Ebû Yûsuf’a nazaran ise farzdan sonra kılınacak sünnet bir selâmla dört ve bir selâmla iki rek’at olmak üzere toplam altı rek’attır. Bu görüşün Hz. Ali’den (r.a.) rivâyet edildiği nakledilmektedir (Kâsânî, Bedâî’, 1/285).

CUMA NAMAZI KAÇ BİREYLE KILINABİLİR?

Cuma namazının sahih olması için cemaatin kaide olduğu konusunda bütün alımlar ittifak etmekle birlikte, gerekli görülen minimum sayının kaç olduğu konusunda farklı görüşler belirtmişlerdir.

Cuma namazının kılınabilmesi için İmam Ebu Hanife’ye nazaran imamın dışında en az üç; İmam Ebu Yusuf ve İmam Muhammed’e nazaran ise imamın dışında en az iki kişi bulunması gerekir (İbnü’l-Hümâm, Fethü’l-kadîr, 2/60).

Her ne kadar İmam Şâfiî kavli cedîdinde cuma namazının sahih olması için kırk kişinin bulunması kaide koşulmuşsa da kavli kadiminde imam dâhil üç kişinin bulunması kâfi görülmüştür. Hanbelî mezhebine nazaran ise en az kırk kişi bulunmalıdır (Nevevi, el-Mecmu’, 4/502; Zekeriya el-Ensârî, el-Gurer, 2/8; İbn Kudâme, el-Muğnî, 2/242). Mâlikî mezhebine nazaran ise on iki kişinin bulunması koşuldur (Haraşi, Şerhu Muhtasar, 2/76-77).

Hz. Peygamber’in (s.a.s.) Medine’ye hicretinden evvel Nakîu’l-Hadamat’ta kılınan cuma namazında kırk kişi hazır bulunmuştu (İbn Mâce, İkâmetu’s-Salavât, 78 [1082]). Fakat daha az kişi ile cuma namazı kılındığı da bilinmektedir. Gerçekten Hz. Peygamber’in (s.a.s.) buyruğu ile Mus’ab b. Umeyr Medine’de 12 şahsa cuma namazını kıldırmıştır (Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, 3/255 [5617]).

Resûlullah (s.a.s.) , cuma namazını kıldırırken, ticaret kervanının geldiğini haber alan cemaatten on iki kişi dışında hepsinin dışarı çıktığı rivâyeti de sahih hadis kaynaklarında yer almaktadır (Buhârî, Cum’a, 38 [936]). Öte yandan Hz. Peygamber bir yerleşim ünitesinde yalnızca dört kişi bulunsa bile, cuma namazının farz olduğunu bildirmiştir (Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, 3/255 [5617]).
Görüldüğü üzere Hz. Peygamber’den (s.a.s.) gelen rivâyetler, biri imam olmak üzere en az dört kişinin bulunduğu yerde cuma namazının kılınabileceğini göstermektedir. Bu da cuma namazının kılınabilmesi için gerekli kişi sayısının alt hududunu belirler.