Çin savaşa hazır mı? Hayalet uçaklar ve hipersonik silahlar dünyanın en büyük ordusunun karşısında
ABD’li niyet kuruluşu RAND Corp.’un raporuna nazaran Çin savaşa hazır değil.
Rapor, Çin’in iktidardaki Komünist Parti’nin askeri modernizasyona yönelik geniş çaplı atılımının temel motivasyonunun denizaşırı bir düşmanla savaşmak değil, iktidarını korumak olduğunu tez ediyor.
CNN International’da yer alan habere göre Pekin, Çin lideri Şi Cinping yönetiminde baş döndürücü bir askeri yapılanmaya gitti ve bu süreçte daha evvel Asya’nın en güçlülerinden biri bile olmayan Halk Kurtuluş Ordusu (PLA), analistlerin varsayımlarına nazaran ABD ordusuna rakip olmaya ya da birtakım kategorilerde onu geçmeye başladı.
“İKTİDARA ODAKLANDI”
ABD’li savunma uzmanları tarafından yapılan simülasyonlar, dünyanın en güçlü ordusu olarak kabul edilen ABD’nin, Çin kıyılarına yakın bir yerde, bilhassa de Pekin’in hak tez ettiği Tayvan adasında, Çin ordusu ile başa çıkmakta zorlanacağını tekraren gösterdi.
Ancak Washington merkezli RAND Corp. tarafından geçen ay yayınlanan bir raporda, etkileyici yığınağa karşın, siyasi korkuların bilhassa de Komünist Parti’nin hem askeri işçi hem de Çin toplumu üzerindeki denetim dileğinin, orduyu savaşta, bilhassa de ABD üzere emsal bir düşmana karşı engelleyebileceği belirtildi.
RAND’da uzun müddettir Çin uzmanı olarak çalışan Timothy Heath “Çin ordusunun savaşa hazırlığı şüpheli” başlıklı raporunda “PLA temelde savaşa hazırlanmaktan ziyade Çin Komünist Partisi (ÇKP) idaresini sürdürmeye odaklanmış durumda” diye yazdı.
“EĞİTİMİN YÜZDE 40’INI SİYASETE AYIRIYOR”
Habere nazaran Heath’in bahsettiği siyasi fikirlerin askeri maksatlarla çatışmasına bir örnek olarak PLA’nın eğitim müddetinin yüzde 40’ını siyasi bahislere ayırması gösterilebilir.
Heath, “Çin’in askeri modernizasyon kazanımları her şeyden evvel ÇKP idaresinin cazibesini ve inandırıcılığını güçlendirmek için tasarlandı” diyerek savaş ihtimalinin düşük olduğunu da kelamlarına ekledi.
Heath, “Muharebe operasyonları için gerekli maharetlerde uzmanlaşmak için harcanabilecek vakitten ödün verilmesi, PLA’nın çağdaş savaşa ne kadar hazırlıklı olabileceği konusunda soru işaretleri yaratıyor” dedi.
Heath ayrıyeten Çin ordusu ünitelerinin yalnızca komuta subayları tarafından değil, birebir vakitte savaş etkinliğinden ziyade parti sadakatine odaklanan siyasi komiserler tarafından da yönetildiğini belirtti. “Bölünmüş bir komuta sistemi kumandanların ortaya çıkan durumlara esnek ve süratli bir halde cevap verme kabiliyetini azaltıyor” diye yazdı.
“SAVAŞ A PLANI DEĞİL, B PLANIDIR”
ABD ile Çin ortasında konvansiyonel bir savaşın “uzak bir ihtimal” olduğunu ve Pentagon’un füze ve bombalardan çok daha geniş bir yelpazedeki Çin tehditlerine odaklanmaları gerektiğini de kelamlarına ekledi.
Ancak öteki uzmanlar Şi’nin en değerli askeri amacını açıkça ortaya koyduğunu söyleyerek bu sonuçlarla alay etti: Tayvan’ı gerekirse güç kullanarak Pekin’in denetimi altına almak.
Uzmanlar, Çin ordusunun yığınağının, iç denetim tasalarına karşın Çin’in bunu yapmaya hazır olduğuna işaret ettiğini ekledi.
ABD Deniz Harp Akademisi’nde strateji profesörü olan Andrew Erickson, “Tarafların güvenliğini en üst seviyeye çıkarmanın, Şi’nin kararlılıkla peşinde koştuğu ısmarlama savaş yeteneklerinden çok daha kolay, ucuz ve düşük riskli yolları var” dedi.
ABD’nin Doğu Asya’dan sorumlu eski istihbarat subayı John Culver da rapora kuşkuyla yaklaştı.
X’te “Savaş A planı değildir, lakin olaylar gerektirirse B planıdır ve PLA ve Çin’in bu türlü bir olay için maddi kapasitesi güçlüdür ve daha da güçlenmektedir” diye yazdı.
“HİPERSONİK SİLAHLAR GLOBAL HUDUTLARI ZORLUYOR”
Şi’nin on yıl evvel başlattığı kapsamlı reformlardan bu yana Çin süratli ve tartışılmaz bir askeri ilerleme kaydetti.
Pekin’in son yıllardaki ağır gemi inşa programı, ülkenin Cibuti’deki birinci denizaşırı askeri üssü de dahil olmak üzere Çin kıyılarından her zamankinden daha uzakta faaliyet gösterebilen dünyanın en büyük donanmasını/deniz savaş gücünü ortaya çıkardı.
Bu ortada Çin, hayalet uçaklar ve hipersonik silahlar konusunda ilerlemeler kaydetti ve iç çöllerinin geniş alanlarını füze siloları tarlalarına dönüştürdü.
ABD Deniz Harp Akademisi’nden Erickson, Çin’in hem sayı olarak hem de “iddialı hipersonik silah mega projeleriyle global sonları zorlayan” teknoloji geliştirdiğini belirtti.
TYPE 055’İ SUYA İNDİRDİ
PLA’nın sahip olduğu silahların hem sayısı hem de kalitesi konusunda büyük ilerlemeler kaydettiğinden çok az kişi kuşku duyuyor.
Örneğin, pek çok analist tarafından dünyanın en güçlü su üstü savaş gemisi olarak sınıflandırılan Type 055 destroyerinin başını çektiği savaş gemileri ön planda.
PLA Donanması geçen yıl 10. Type 055’i suya indirdi ve önümüzdeki yıllarda altı tane daha suya indirmesi bekleniyor. Gemi, her biri yaklaşık 300 denizciden oluşan bir mürettebat gerektiriyor.
“TAŞRADAN GELEN BİRİNİ ASİMİLE EDEBİLİR”
Singapur’daki S. Rajaratnam Milletlerarası Çalışmalar Okulu’nda araştırma vazifelisi olan Collin Koh, yüksek teknolojiye sahip savaş gemilerini inşa etmenin onları mürettebat olarak kullanmaktan daha kolay olabileceğini zira çağdaş savaş gemilerinin karmaşık vazifeleri üstlenecek genç denizcilere gereksinim duyduğunu ve bunun da kapsamlı bir eğitim gerektirdiğini söyledi.
Koh, “Ordu muhtemelen taşradan gelen ve çok fazla eğitim almamış birini asimile edebilir ve onu piyade olarak eğitebilir.
Ancak savaş gemisindeki muharebe bilgi merkezindeki denetimleri (onarabilecek), bir füzeyi ateşleyebilecek ve bir füzenin bakımını yapabilecek birini eğitmek istiyorsanız, bu biraz daha fazlasını gerektirir” diyor.
