Barolardan kayyum açıklaması: Anayasal temeli yok
Esenyurt Belediyesi’nin akabinde Mardin Büyükşehir Belediyesi, Batman Belediyesi ve Halfeti Belediyesi’ne yapılan kayyum atamalarına barolar reaksiyon gösterdi. Ankara, İstanbul, İzmir barosunun da ortalarında bulunduğu 53 baro ortak bir yazılı açıklama yaptı. Açıklamada terör kabahatleriyle kontaklı olarak belediye liderlerinin misyondan alınması halinde İçişleri Bakanlığı’nın belediye başkanı görevlendirebileceği düzenlemesinin anayasal temelinin olmadığı belirtildi.
Baroların açıklamasında “31 Mart 2024 Mahalli İdareler Seçimleri sonrasında başlatılan kayyım uygulaması, geçtiğimiz hafta Esenyurt Belediye Lideri’nin akabinde bugün Mardin, Batman ve Halfeti Belediye Liderleri’nin da vazifeden alınmalarıyla Anayasa’ya, seçme ve seçilme hakkına, demokratik toplumun gereklerine karşıt ve ölçüsüz müdahaleye dönüşmüş ve tartısını giderek artıran bir seviyeye ulaşmıştır” sözlerine yer verildi.
“Söz konusu kayyım uygulamasının desteği olarak sunulan Anayasa’nın 127. hususunun dördüncü fıkrasının son cümlesi ‘görevle ilgili bir hata sebebi ile’ İçişleri Bakanı kararıyla geçici görevden uzaklaştırmayı düzenlemektedir. Hakikaten 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 47. hususunda de paralel bir düzenleme yer almaktadır” denilen açıklama şöyle devam etti:
“Ne var ki Belediye Kanunu’na birinci olarak darbe teşebbüsü sonrasında ilan edilen harika hâl devrinde 674 sayılı KHK ile eklenen, akabinde 6758 sayılı Kanun’la maddeleşen 45. hususun ikinci unsurunda yer alan ‘…terör yahut terör örgütlerine yardım ve yataklık cürümleri sebebiyle misyondan uzaklaştırılması’ hallerinde İçişleri Bakanlığı tarafından belediye başkanı görevlendirilebileceği düzenlemesinin anayasal temeli bulunmamaktadır.”
İstanbul BarosuFotoğraf: DW/Aram Ekin Duran
“Merkezi idarenin ataması Anayasa’ya aykırı”
“Anayasa Mahkemesi, merkezî idarenin vesayet yetkisini 127. hususun beşinci fıkrasının sınırladığı durumların dışına çıkarmanın mahallî idare ve yerinden idare unsurlarını yadsımak manasına geldiğini, misyondan uzaklaştırılan şahısların yerine merkezî idarenin siyasal kimlikli organları tarafından atama yapılmasının Anayasa’ya karşıt olduğunu belirtmektedir” diyen barolar açıklamalarında “Atama yetkisinin merkezî idarenin siyasal kimlikli organlarına verilmiş olması, salt bu gayesi sağlamaya yönelik soruşturma ve kovuşturma açtırma ve bu nedenlerle vazifeden uzaklaştırma imkanı her vakit bulunduğundan ‘geçici’ atama, ‘sürekli’ atamaya da dönüşerek, hukuka karşıt bir müdahale oluşturmaktadır” görüşüne yer verdi.
İçişleri Bakanlığı’na çağrı
Açıklamada ayrıyeten “Nitekim, vazifeden alınan lider yerine görevlendirilecek kişi için Kanun, yalnızca belediye başkanı seçilme yeterliğine sahip olması şartını düzenlemiş olmasına karşın, son kayyım atamalarında, rastgele bir Belediye Meclisi üyesinin değil Valilerin ve Kaymakamların atanması, takdir yetkisinin, seçmenin iradesi gözetilmeden kullanıldığının açık bir göstergesidir” denildi.
53 Barodan yapılan açıklama “İçişleri Bakanlığı verdiği karardan derhal vazgeçerek belediye liderlerini vazifesine iade etmeli; Belediye Kanunu’na 2016 yılında eklenen düzenleme değiştirilmeli, seçme ve seçilme hakkına müdahale manasına gelecek tek bir uygulama dahi gerçekleştirilmemelidir” davetiyle sona erdi.
ANKA/EC,BÖ
DW Türkçe’ye manisiz nasıl erişebilirim?