Alman Anayasa Mahkemesi’nden BND için kısmen ihlal kararı
Alman Federal Anayasa Mahkemesi, dış istihbarat teşkilatı BND’nin memleketler arası izleme faaliyetlerine itiraz eden Özgürlük Hakları Cemiyeti (GFF) ile Memleketler arası Af örgütünün 2016 yılında yaptığı başvuruyu karara bağladı.
Federal Anayasa Mahkemesi, siber tehlikelerle uğraş gerekçesiyle BND’nin memleketler arası telekomünikasyonu izlemesinin kısmen anayasaya alışılmamış olduğuna hükmetti.
Karlsruhe’deki mahkemeden bugün yapılan açıklamada, ülke içinde ve dışında telefon konuşmaları dinlemesi ve bildirileri, e-postaları izlemesinin “kamu faydasının üstünlüğü nedeniyle” temelde anayasaya uygun olduğu belirtildi. Lakin bilhassa yabancıların özel hayatlarının gereğince korunmadığına işaret eden Anayasa Mahkemesi, 2026 yılının sonuna kadar yeni bir yasal düzenleme yapılmasını istedi.
BND, mümkün siber tehlikeleri evvelce tespit edebilmek maksadıyla ülke içinden şahısların yurt dışı ile bağlantısını stratejik olarak izliyor. 2015 yılında yürürlüğe giren yasal düzenlemeye nazaran yapılan bu izleme faaliyetlerinde kimi yazılımlar kullanan BND, duruma nazaran makul söz ve kavramları takip ediyor.
Özgürlük Hakları Cemiyeti ve Milletlerarası Af örgütü ile çok sayıda kişi ve ülke dışında misyonlu gazeteciler, BND’ye tanınan bu yetkiye itiraz ederek, izleme için gereken koşulların gereğince tanımlanmadığı gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu. Bavyera eyaleti anayasayı muhafaza maddesine ait olarak Anayasa Mahkemesi’nin 2022 yılında aldığı karar sonrasında kelam konusu maddede kısmen birtakım iyileştirmeler yapılmıştı.
Mahkeme kararında ne dedi?
Anayasa Mahkemesi bugün açıkladığı kararda, telekomünikasyonun izlenmesine “yüksek seviyede müdahale içermesine rağmen” temelde müsaade verildiğini ve anayasa ile uyumlu olduğunu belirtti. Memleketler arası siber tehlikeler, bilhassa de siber casusluk ve sabotaj riskinin yüksek olduğuna işaret eden Mahkeme, “Kamu faydasının üstünlüğünü” kararına münasebet olarak gösterdi.
Ancak bu dinleme ve izleme faaliyetlerinden etkilenenlerin kendilerini direkt savunmayacaklarını tabir eden Anayasa Mahkemesi, yetkili bir ünite tarafından “mahkeme gibisi bir kontrolün” gerekli olduğunu vurguladı. Bugüne kadar G10 ismi verilen komite tarafından yapılan denetimlerin de yetersiz olduğu belirtildi. Dinleme ve izlemede kullanılan anahtar sözlerinin, özel hayatın temel alanları ile ilgili olmasının da kabul edilemez olduğu kaydedildi. Bu tıp dinleme ve izleme faaliyetlerine ait evrakların daha uzun mühlet kayıt altında tutulması gerektiğini de belirten Mahkeme, bu dokümanların denetlenebilir olması gerektiğine işaret etti.
Anayasa Mahkemesi, kamu faydası olduğu gerekçesiyle BND’nin bu formdaki dinleme ve izleme faaliyetlerini büyük ölçüde sürdürebileceğini belirtti. Fakat özel ömrün temel alanlarına ait anahtar sözlerin kullanılmasına derhal son verilmesi ve yurt içi irtibat ile ayrımın daha bariz olması gerektiğine hükmetti. 2026 yılının sonuna kadar da ilgili yasanın uygunlaştırılması gerektiğini vurguladı.
AFP/JD, HT
DW Türkçe’ye sansürsüz nasıl erişebilirim?
