Kedilerdeki bir parazit, beyin fonksiyonlarını bozabilir
Araştırma, hem canlı fare beyinlerinden alınan hücrelerle hem de laboratuvar ortamında yetiştirilen hudut hücreleriyle yapıldı. Sonuçlara nazaran enfekte hudut hücreleri, öbür beyin hücreleriyle irtibat kurmak için kullandıkları vezikülleri daha az ve farklı içerikle salgılıyor.
Bu durum, bilhassa beyin sıhhati için kritik vazifeleri olan astrosit hücrelerini direkt etkiliyor.
Kaliforniya Üniversitesi’nden parazit immünologu Dr. Emma Wilson, “Sadece birkaç enfekte nöron bile beyin kimyasını bozabiliyor. Bu da, hudut hücreleriyle takviye hücreleri ortasındaki irtibatın ne kadar hassas ve parazitler tarafından kolaylıkla bozulabilir olduğunu gösteriyor” dedi.
GLUTAMAT ARTIŞI NÖROLOJİK PROBLEMLERE YOL AÇIYOR
Çalışmada, parazit enfeksiyonu sonucu astrositlerin gen sözlerinin değiştiği, bağışıklık reaksiyonlarının arttığı ve glutamat temizleyici taşıyıcıların azaldığı görüldü. Glutamat fazlalığı, epileptik nöbetler ve hudut hasarı üzere sıkıntılara yol açabiliyor, ki bu da ağır toksoplazmoz hadiselerinde görülen komplikasyonlarla örtüşüyor.
Tozoplasma gondii, kedilerin dışkısından ya a uygun pişmemiş et tüketimiyle bulaşabiliyor. ABD’de toplumun yüzde 10 ila yüzde 30’u bu paraziti taşıyor. Dünya genelinde kimi bölgelerde enfeksiyon oranı yüzde 80’e kadar çıkabiliyor.
Çoğu insan enfekte olduğunu fark etmese de, bebekler, yaşlılar, bağışıklık sistemi zayıf bireyler ve gebeler için enfeksiyon önemli sıhhat tehditlerine yol açabiliyor.
Parazitin, konakçısında davranış değişikliklerine yol açabileceği uzun müddettir tartışılıyor. Bilhassa farelerde, kedilerden korkmak yerine onları arzulayan davranışlar geliştirdiği gözlemlenmişti. Bu yeni araştırma ise direkt fizikî değişimleri belgeleyerek, parazitin davranışlar üzerindeki tesirine dair güçlü bir taban hazırlıyor.
“BEYNİMİZ ENFEKTE HÜCRELERİ FARK EDEBİLİR”
Wilson, “Beynimiz, enfekte hücreleri fark edip reaksiyon verebilecek savunma sistemlerine sahip. Bu süreçleri nasıl güçlendireceğimizi öğrenebilirsek, bilhassa risk grubundakileri daha uygun koruyabiliriz” diyor.
