Mazoşizm mi depresyon mu? Kurban psikolojisinde olduğunuzu gösteren işaretler
MAZOŞİZM NEDİR?
Psikanalist Nancy McWilliams’e nazaran, aşikâr bir seviyede mazoşizm aslında herkeste bulunur ve özgeci özveri olarak tanımlanır. Örneğin, bir ebeveynin çocuğu için fedakârlık yapması ya da kendi gereksinimlerini geri plana atması, evrimsel olarak çeşidin devamını sağlamak için geliştirilmiş bir davranış biçimidir. İnsan, bu özveriden vakit zaman haz da duyabilir.
Tarih boyunca birçok insan, arınma emeliyle çeşitli hallerde fizikî acıya ya da yoksunluğa katlanmıştır. Oruç, nefsi terbiye ve kendinden feragat etme üzere özellikleriyle bu çeşit uygulamalara örnek olarak gösterilebilir. Emsal biçimde çağdaş hayatta da spor, eğitim ya da mesleksel amaçlar uğruna katlanılan zorluklar, olağan karşılanır. Bu cins acıların muvaffakiyete ulaştırdığına inanılır. “Acı yoksa, yarar da yok” kelamı, tam da bu anlayışı yansıtır.
Sağlıksız seviyedeki mazoşizm ise çoğunlukla çocukluk periyoduna uzanan derin köklerle bağlantılıdır. Bilhassa yetersiz ya da ilgisiz ebeveyn figürlerinin olduğu ailelerde büyüyen çocuklar, ebeveynlerindeki eksiklikleri fark etmek yerine, cürmü kendilerine yöneltirler.
Bu durum yetişkinlikte toksik bağlar, daima çatışma arayışı ya da kendini daima mağdur hissetme biçiminde kendini gösterebilir. Kimi vakit kişi şuurlu ya da bilinçsiz bir formda tekrar tekrar misal acıları yaşatan ilgiler kurar. Bu davranış kalıbının ardında ekseriyetle “acı çekerek bir gün sevileceğim” kanısı yatar. Kimi vakit bu acının kutsal bir manası olduğu düşünülürken kimi vakit da birey, bu acıyı diğerlerine yarar sağlayan sessiz bir kahramanlık olarak görebilir.
MAZOŞİZMİ TANIMAK
Mazoşistik eğilimleri tedavi etmek birden fazla vakit zordur. Zira bu durum, bireye mağduriyet üzerinden bir kimlik ve toplumsal etrafından ilgi kazandırabilir. Bu döngüyü kırmak, ekseriyetle çocuklukta yaşanan eksiklikleri kabul etmekle başlar. Kişi, ebeveynlerinin kusursuz olmadığını benimsemek zorundadır.
Aynı vakitte kişinin kendisini sırf yazgının kurbanı olarak değil, hayatının etkin bir öznesi olarak görmesi gerekir. Bu yaklaşım, geçmişi unutturmaz fakat bireye, seçimlerinin gücünü hatırlatarak, yine denetim duygusu kazandırabilir.
