Afet sonrası tehlikeleri “DANGER” uyaracak: Türk bilim insanları geliştirdi
Türk bilim insanları, afetlerin akabinde oluşabilecek ardışık tehlikeleri inceleyip yorumlayan, kısa ismi “DANGER” olan yapay zeka takviyeli yazılımın üzerinde çalışıyor.
Proje, afetlerin akabinde uzun yıllar süren ve domino tesiri yapan doğal afetler zincirinin, tetikleyici düzeneklerinin, topluma olan ziyanlarının anlaşılması ve kritik yapıların korunması için başlatıldı. DANGER’in emeli farklı öğrenme hadiselerinden yola çıkıp tehlikeleri evvelce tespit etmek.
İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tolga Görüm’ün yürütücülüğünde gerçekleştirilen ve TÜBİTAK tarafından da desteklenen proje AFAD’ın “Afet Risk Azaltma Sistemi”ne entegre edilecek.
“6 ŞUBAT ZELZELELERİ BİR MİLAT”
Proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Tolga Görüm, Türkiye’de doğal afetlerde ardışık tehlikelerin anlaşılması için çok fazla vakit sarf edildiğini belirtti.
Görüm, “6 Şubat Zelzeleleri bir milat. Zelzelenin tetiklediği 12 bin heyelan mevcut. Zelzeleden sonra gerçekleşen çok yağışlarla kayan materyalin moloz akmalarına dönüşmesi 20’nin üzerinde vatandaşın hayatına mal oldu. Bunun yanında zelzelenin barajlarda oluşturduğu siltasyon sorunlarının anlaşılması için de araçlar geliştiriyoruz.” dedi.
TEHLİKELER EVVELDEN TESPİT EDİLECEK
Projeyle afetler sonrasında ardışık tehlikelerin evvelden tespitiyle tedbir alınmasının amaçladığını söyleyen Görüm, “Doğal afetlerin frekansı ve büyüklüğü düşünüldüğünde her yıl bunların olasılıkları değişebiliyor. Makine öğrenmesinde her yeni oluşan olay bir olay olarak sisteme eklenecek. Bu da kestirim kapasitesini artıracak.” diye konuştu.
Her yeni hadiseyle sistemin doğruluk hissesinin artacağını belirten Görüm, “Amacımız statik yerine daha dinamik modellerin, her yeni olayla öğrenme kapasitesini genişleterek, doğruluk hissesini artıracak modellerin sisteme entegre edilebilmesi çok ehemmiyet arz ediyor.” dedi.
