NASA, Ay tozunun sırlarını araştıracak
Herhangi bir gece Ay’a baktığınızda, gri tonlarının her cinsini sergileyen çorak bir dünya görürsünüz.
Bariz kraterler ve ay denizlerinin (lunar maria) yanı sıra, Ay’ın yüzeyi ise regolit yani Ay tozu ile kaplıdır.
1960’lar ve 1970’lerdeki Apollo astronotları, bu regoliti incelemiş ve onun elektromanyetik olarak yüklü ve epey aşındırıcı olduğunu öğrenmişlerdi, bu da mekanik ekipmanlar için önemli bir sorun teşkil ediyordu.
Şimdi ise, Ticari Ay Yükü Hizmetleri (CLPS) teşebbüsü kapsamında yeni bir yük, bu regoliti daha da derinlemesine inceleyecek.
AY’A DAİR BİLGİLER
Ay, bizim tek doğal uydumuzdur. 3.474 kilometre çapında olup Dünya’nın yaklaşık dörtte biri büyüklüğündedir.
Dünya’nın etrafında 384.400 kilometre uzaklıkta dönen Ay, bize en yakın komşumuzdur ve sanatkarlardan müelliflere, bilim beşerlerine kadar herkesi ilham kaynağı olmuştur.
Dünya’dan Ay’ın sadece bir tarafını görebiliriz, bu durum senkronize dönüş olarak bilinen bir fenomenle açıklanır.
Ay yüzeyindeki sayısız krater, meteorit çarpmalarının bir sonucudur.
Daha büyük ve daha koyu renkli ay denizleri ise koyu renkli katılaşmış lavlardan oluşan geniş düzlüklerdir.
Apollo astronotlarının da deneyimlediği üzere, yüzey ince, toz üzere bir unsur olan ay regoliti ile kaplıdır.
AY ÜSLERİ İNŞASI İÇİN MATERYAL OLABİLİR
Ay tozu, Ay yüzeyinin sert kaya tabanını kaplayan gevşek ve tozlu bir katmandır.
Bu katman, milyarlarca yıl boyunca meteorit çarpmaları sonucu ay kayalarının ezilmesiyle oluşmuş küçük modüllerden meydana gelir.
Çoğunlukla silikatlar, feldispat ve piroksen üzere minerallerden ve az ölçüde metallerden oluşur.
Aşındırıcı yapısıyla ay kaşifleri için zorluk yaratabilse de, oksijen ve su üretimi için kullanılabilir ve ay üsleri inşası için olağanüstü bir materyal olabilir.
NASA AY TOZUNUN SIRLARINI ARAŞTIRACAK
Ay tozu hakkında bilgi edinmek, Ticari Ay Yükü Hizmetleri (CLPS) teşebbüsünün bir modülü olarak Ay’a gönderilecek yeni bir bilimsel aygıt olan RAC-1’in (Regolit Yapışkanlık Karakterizasyonu) vazifesi.
RAC-1, Blue Ghost 1 Ay Araç İniş Aracı tarafından Ay yüzeyine taşınacak.
NASA’nın, şirketleri bir ortaya getirerek yüklerini Ay’a taşımalarını sağlamak için kurduğu CLPS programı, Artemis programına yenilikler kazandırmayı, uzay keşiflerini desteklemeyi ve Ay ortamı hakkında daha fazla bilgi edinmeyi hedefliyor.
RAC-1, Ay yüzeyine ulaştığında ay tozu üzerinde çalışacak.
Teksas merkezli, uzay sistemleri mühendisliği, teknoloji geliştirme ve vazife takviye hizmetlerinde uzmanlaşmış Aegis Aerospace tarafından geliştirilen aygıt, ay tozunun muhakkak yüzeylere nasıl yapıştığını ve tutunduğunu inceleyecek.
Bu, mekanik ve bilimsel aygıtlara nasıl ziyan verebileceğini ve müdahale edebileceğini anlamaya yardımcı olacak.
15 FARKLI ÖRNEK MATERYAL İLE TEST EDECEK
Elektrostatik çekim, aşındırıcı ve yapışkanlık kuvvetleri üzere faktörler bu çalışmada pahalandırılacak.
Ay’ın düşük yerçekimi ve atmosfer eksikliği, tozun nasıl davrandığını ve sert ay ortamına uzun periyodik maruz kalmayı anlamak için kıymetli olacak.
Cihaz, ay tozunu 15 farklı örnek gereç ile test edecek.
Bu gereçler ortasında kumaşlar, boya kaplamaları, optik sensörler, güneş panelleri ve daha fazlası bulunuyor.
Cihaz, iniş basamağı ve öbür misyon segmentleri boyunca toz birikim oranlarını ölçerek hangi materyallerin tozu itme yahut temizleme konusunda daha uygun olduğunu öğrenmeye çalışacak. Bu cins çalışmalar, gelecekteki Artemis programı üzere misyonlar için büyük yararlar sağlayacak.
