Ukrayna Savaşı’nda üç yıl: Kayıplar ve kazanımlarla savaşın ağır bilançosu
UKRAYNA SAVAŞI NASIL BAŞLADI?
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, tam üç yıl evvel birliklerini Ukrayna’ya sürdü.
İki komşu ülke ortasında yüz binlerce insanı öldüren, yaralayan, yerinden eden ve kentleri küle çeviren savaşın başlangıcı bu türlü oldu.
Savaşın başında Putin’in maksadı, Kiev’i kuşatıp hükümeti düşürmek ve Rusya’ya bağlı kukla bir hükümet kurmaktı.
Kiev idaresi, Batı’dan hem askeri hem diplomatik dayanak gördü. Ukrayna ordusuna tanklar, füze savunma sistemleri, uçaklar dahil olmak üzere büyük askeri yardımlar yapıldı.
RUSYA’NIN DENETİMİNDEKİ ALANLAR
Rusya, 2014 yılında ilhak ettiği Kırım da dahil olmak üzere Ukrayna’nın yaklaşık beşte birini, yani ABD’nin Ohio eyaleti büyüklüğündeki bir alanı denetim ediyor.
Donetsk, Zaporijya ve Herson bölgelerinin yaklaşık yüzde 75’i ve Luhansk bölgesinin yüzde 99’undan fazlası bu alana dahil.
KURSK CEPHESİ VE KUZEY KORE’NİN SAVAŞA DAHİL OLUŞU
Savaşın üçüncü yılına, Rus toprağı Kursk’ta yaşanan çatışmalar damga vurdu. Ukrayna ordusu sürpriz bir hücum düzenleyerek Kursk’ta geniş bir alanı ele geçirdi.
Karşılıklı saldırılar devam ederken Rusya ele geçirilen toprakların büyük bir kısmını geri almayı başardı.
Rusya’nın uğraşlarına takviye olmak için Kuzey Koreli askerler Kursk’ta savaşa dahil oldu. Deneyimsiz Kuzey Kore askerleri üç ay içerisinde ağır kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kaldı.
UKRAYNA’YA UZUN MENZİLLİ FÜZE İZNİ
Eski ABD Başkanı Joe Biden’ın Ukrayna’ya uzun menzilli füze kullanımı için müsaade vermesi tansiyonu daha da tırmandırdı.
Bu müsaadenin akabinde Kiev, Rus topraklarını Amerikan üretimi ATACMS füzeleri ile vurmaya başladı. ABD bunun yanında, yaklaşık 95 milyar dolar meblağında askeri, insani ve finansal yardım yaptı.
Moskova idaresi ise nükleer silah doktrininde değişikliğe gitti.
Putin ise akınlara, “durdurulamaz” olduğunu tez ettiği Oreşnik füzeleriyle karşılık verdi.
TRUMP’IN BAŞKANLIK KOLTUĞUNA DÖNÜŞÜ
Şiddetli savaş bugün üçüncü yıl dönümününe girerken, dünya büyük bir siyaset değişikliğine şahit oluyor.
Ukrayna’nın, ülkenin en büyük askeri destekçisi olan ABD ile bağları, Donald Trump’ın ocak ayında Beyaz Saray’a dönmesinden bu yana süratle zayıfladı.
Ukrayna için Trump devrine geçiş birkaç sözle özetlenebilir: seferberlikten terk edilme riskine.
Yeni liderin barışı dayatma hevesi, Washington’ın takviyesi olmadan yapamayan Ukrayna için tehditlerle dolu.
UKRAYNA’SIZ BARIŞ GÖRÜŞMELERİ
ABD Lideri’nin Rus yetkililerle yakınlaşması ve Kiev’in onayı olmadan savaşı sona erdirmeyi amaçlayan barış görüşmeleri durumu daha da karmaşıklaştırıyor.
Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy, ABD-Rusya görüşmelerini reddederek, “Kiev’in gerisinden görüşme yapılmayacağını” ileri sürdü.
Zelenski, Trump’ı “Rus dezenformasyon balonunun içinde yaşıyor” olarak nitelerken, ABD Başkanı Ukraynalı mevkidaşını “diktatör” ve “başarılı bir komedyen” olarak niteledi.
SAVAŞTA ÖLENLER VE YERİNDEN EDİLENLER
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Ofisi’ne nazaran, Ukrayna’da savaş sırasında 40 bin’den fazla sivil öldü yahut yaralandı, ölümlerin birden fazla patlayıcı silahlar nedeniyle gerçekleşti.
Ölenlerin en az yarısı (6 bin203) yetişkin erkekler, 669’u ise çocuklardı.
Yaklaşık 6,3 milyon Ukraynalı mülteci ise Avrupa’da yaşıyor. Bunlardan yaklaşık 1,2 milyon Ukraynalı Almanya’da, neredeyse 1 milyon Polonya’da ve 390 bini ise Çek Cumhuriyeti’nde bulunuyor.
