2 bin yıllık Meravi piramitleri çatışmalara rağmen ayakta: Tarihe ışık tutuyor
Sudan’da 15 Nisan 2023’ten beri başşehir Hartum başta olmak üzere ülkenin birçok eyaletinde ordu ile Süratli Takviye Kuvvetleri (HDK) ortasında süren çatışmalar nedeniyle altyapı, iktisat, eğitim ve sıhhat üzere alanlar önemli halde ziyan gördü.
En az 20 bin bin kişinin ömrünü yitirdiği, ülkeden ayrılanların sayısının 3 milyonu geçtiği, Sudan içinde yerinden edilenlerin 9 milyona yaklaştığı çatışmalardan ülkenin kıymetli turizm merkezleri de nasibini aldı.
Anadolu Ajansı (AA), Sudan’ın başşehri Hartum’un yaklaşık 200 kilometre kuzeyinde, iç savaştan evvel değerli bir turizm noktası olan, UNESCO müdafaası altındaki Meravi piramitlerini görüntüledi.
SAYILAR 200’Ü GEÇİYOR
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından, Haziran 2011’de “Meroe Adası Arkeolojik Alanları” ismiyle Dünya Mirası listesine eklenen Meravi piramitleri ve bölgesinde milattan evvel (MÖ) 8. yüzyıl ile milattan sonra (MS) 4. yüzyıl ortasında inşa edildiği bedellendirilen 200’den fazla piramit bulunuyor.
Bu tarih aralığında bölgede hakim ve değerli bir güç olan Kuş Krallığı’nın Meravi bölgesini merkez kent olarak kullandığı biliniyor.
Ülkenin kuzeyindeki Nil Irmağı eyaletinin Şendi kenti sonlarındaki Meravi bölgesi, Kuş Krallığı’nın taht merkezi ve anıt mezarların bulunduğu Meravi Adası ile güneydeki yerleşim yerleri, dini merkez olan Musavvarat es-Sufra ve Naka olmak üzere 3 antik kenti kapsıyor.
Nil Nehri’nin doğusunda, kahverengi zirvelerle çevrili ve yarı çöl bölge, 6. yüzyılda Hristiyanlığın gelişiyle gücünü yitiren Kuş Krallığı’nın en âlâ korunmuş kalıntılarını barındırıyor.
Meravi antik kentindeki piramitlere yakınındaki köyden ötürü “Becraviya” ismi veriliyor.
Dünyaca tanınan Mısır piramitlerinden sayıca çok daha fazla olan Becraviya piramitleri, Mısır’dakinden daha küçük boyutta inşa edildi.
Bir kısmı yıkıntı durumundaki tarihi piramitler, güney, kuzey ve batı piramitleri olmak üzere 3 kümeye ayrılıyor.
Giriş kısımları ekseriyetle doğuya bakan bu piramitlerin uzunluğu, 6 ile 30 metre ortasında değişiyor.
Kuş Krallığı Hanedanı’nın mezarlarının üzerine inşa edildiği sanılan piramitlerin duvarlarında çeşitli süsleme ve kabartmaların yanı sıra kimi olaylar tasvir ediliyor.
Bazı kaynaklarda Sudan’daki piramitlerin Mısır’dan etkilenerek yapıldığı belirtilse de Mısır’dakilerden 800 yıl daha eski olduğu ileri sürülüyor.
ÇATIŞMALAR NEDENİYLE PİRAMİTLERE TURİSTLER GELMİYOR
Eskiden bu antik kentin yakınındaki Becraviya köyü halkı, develeriyle turistleri gezdiriyor, girişte açtıkları tezgahlarda bölgeye has ikramlık eserler satıyordu lakin devam eden çatışmalar nedeniyle artık Sudan’a turist gelmiyor.
Piramitlerin gereğince bilinmediğinden yakınan Becraviya halkı, çölün ortasında adeta gizli hazine üzere duran bedellerinin dünyaya tanıtılmasını istiyor.
Bazı doğal ve insani etkenlerle bir kısmı önemli hasar gören piramitlerin bir kısmı ise aslına uygun olmayan yollarla restore edilmiş durumda.
Ülkede yıllarca süren savaşlar, ekonomik ve siyasi istikrarsızlık üzere nedenlerle piramitlere gereken bakım yapılamıyor.
Ayrıca İtalyan define avcısı ve gezgin Giuseppe Ferlini’nin müdahaleleri başta olmak üzere 19. yüzyılda Avrupalı arkeologların hafriyat çalışmaları nedeniyle bölge önemli tahribata uğradı.
