Uzmanı “beyni çürüten tehlike” diyor: Kahvaltıda 1 lokmasını bile yemeyin

izmir haberOcak 18, 2025

12 3 dakika okuma süresi

Beyin sıhhati, hayat kalitesinin korunması için son derece değerlidir ve beslenme, beyin sıhhatini etkileyen temel faktörlerden biridir. Beyin çürümesi (beyin dejenerasyonu) çoklukla hudut hücrelerinin hasar görmesi ve kaybıyla bağlıdır. Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı ve başka nörodejeneratif hastalıklar buna örnek olarak verilebilir. Beslenme alışkanlıkları, bu cins hastalıklardan korunmada ve ilerlemesini yavaşlatmada kritik rol oynar.

Kahvaltı, çoklukla sabahları tüketilen birinci öğündür ve günün güç gereksinimini karşılamak için değerli bir rol oynar. Beden sıhhatini korumak için kahvaltıda gerçek seçimler yapmanız gerekir.

Yapılan araştırmalar, mümkün bir Alzheimer yahut demans üzere nörodejeneratif hastalıklara karşı en tesirli tedbirin beslenme sisteminde yapılacak değişiklikler olduğunu gösteriyor. Bu nedenle kahvaltıda tükettiğiniz besinler beyin ve vücut sıhhatiniz içib büyük kıymet taşıyor.

Yeni bir araştırmaya nazaran, tertipli olarak işlenmiş et tüketimi demans riskini artırabilirken, bu eserlerin yerine balık tercih edilmesi riski kıymetli ölçüde azaltabilir.

Harvard Üniversitesi’nde yapılan çalışmanın başyazarı Dr. Daniel Hang, aşırı ölçüde sosis üzere işlenmiş etlerin tüketilmesinin demans riskini yükseltebileceği konusunda ihtarda bulundu.

Araştırma, işlenmiş etlerin sırf bağırsak kanseri üzere hastalıkların riskini artırdığına dair bilinen tesirlerin ötesinde, demansa da katkıda bulunabileceğini öne sürüyor.

Çalışmaya 133.000 kişi katıldı ve iştirakçilerin diyet alışkanlıkları 2 ila 4 yılda bir takip edilerek demans gelişimi gözlemlendi. Sonuçlar, günde iki dilim pastırma yahut bir sosis tüketen bireylerin demans geliştirme mümkünlüğünün %13 daha yüksek olduğunu ortaya koydu.

ZARARLI BESİNLERİ SAĞLIKLI BESİNLERLE DEĞİŞTİRİN

Araştırmacılar, işlenmiş kırmızı et yerine balık tüketmenin demans riskini yaklaşık %28 oranında azaltabileceğini belirtiyor. Ayrıyeten, tavuk üzere kümes hayvanlarının tercih edilmesinin riski %19 oranında düşürebileceği tabir ediliyor.

Dr. Hang, “İşlenmiş kırmızı etin bilişsel gerileme ve demans riskini artırabileceğini bulduk. Lakin âlâ haber şu ki, bu eserleri fındık, balık ve tavuk üzere daha sağlıklı alternatiflerle değiştirmek, kişinin riskini azaltabilir” açıklamasını yaptı.

Bunun yanı sıra, fındık, baklagiller, mercimek ve fasulye üzere bitki bazlı besinlere geçiş yapmak da demans mümkünlüğünü %19 oranında azaltabilir.

NİTRİTLER VE OKSİDATİF GERİLİM BAĞLANTISI

Araştırmacılar, 2021 yılında yapılan bir çalışmanın sonuçlarına da atıfta bulunarak, işlenmiş etlerde bulunan nitritlerin oksidatif gerilim, lipid peroksidasyonu ve proinflamatuar sitokinlerin aktivasyonu üzere düzenekler yoluyla demans gelişimine katkıda bulunabileceğini söz etti.

Özellikle tuz bakımından varlıklı olan işlenmiş etlerin, yüksek tansiyona neden olarak sıhhat sıkıntılarını daha da artırabileceği vurgulandı.

Araştırmada ayrıyeten, doymuş yağ asitlerinin birikiminin demans riskini artırabileceği ve işlenmiş etlerin bu çeşit yağlar bakımından güçlü olduğu belirtildi. İşlenmemiş kırmızı et tüketiminin ise daha düşük riskle ilişkilendirilebileceği söz edildi.

Araştırmacılar, “Bulgularımız, işlenmiş et tüketiminin demans riskini artırabileceğini, lakin işlenmemiş kırmızı et tüketiminin daha düşük riskle bağlantılı olabileceğini gösteriyor” dedi. Çalışma, bilhassa işlenmiş et tüketimini çeşitli bulaşıcı olmayan hastalıklarla ilişkilendiren ispatlara katkı sağlıyor.

Sonuç olarak, işlenmiş etlerin azaltılması ve daha sağlıklı alternatiflere yönelmek, sırf demans değil, genel sıhhat açısından da değerli bir adım olabilir. Araştırmacılar, bireyleri beslenme alışkanlıklarını gözden geçirmeye ve bilhassa yaşlılık periyoduna yönelik gözetici tedbirler almaya teşvik ediyor.